Pesticidenvrij tuinieren

Wat zijn pesticiden?

Je hebt ze misschien al eens gebruikt bij je thuis of op jouw bedrijf?
Pesticiden zijn giftige chemische producten die onkruiden of organismen vernietigen die als hinderlijk of schadelijk worden ervaren (bijvoorbeeld insecticiden tegen insecten en herbiciden tegen planten). Pesticiden worden ook wel bestrijdingsmiddelen genoemd.

Te veel pesticiden in onze beken

Waar weinig mensen bij stilstaan, is dat veel pesticiden in de beken terecht komen.
Via het grondwater, de riolering (huishoudelijk afvalwater) en de rioleringsputjes (weggespoeld van opritten) spoelen pesticiden naar de beken.
Heel wat mensen maken immers fouten als ze deze giftige stoffen gebruiken. Typische voorbeelden zijn: morsen bij het maken van de spuitvloeistof, te veel product gebruiken, te dicht spuiten bij rioolputjes en beken, spuitresten uitgieten in de spoelbak en het spuitmateriaal spoelen en reinigen op verharde ondergrond. Op die manier vallen pesticiden gemakkelijk op asfalt, beton en steen en stromen ze naar de riool. Ook de regen verplaatst pesticiden naar beken.

Schadelijk voor natuur, gezondheid en uw portemonnee

Pesticiden maken het water giftig. En giftig water is schadelijk voor insecten en vissen, maar ook voor planten, amfibieën, vogels en zoogdieren.
Het kan leiden tot hormoonverstoring, verminderde vruchtbaarheid en weerstand, orgaanaantasting, aantasting van het zenuwstelsel, de verstoring van de ademhaling of de dood. Sommige pesticiden zijn zo giftig dat slechts een paar gram volstaat om miljoenen liters water te verontreinigen!

Daarnaast zijn pesticiden ongezond voor de mens. Het gaat uiteindelijk om giftige producten die ook ons lichaam kunnen beschadigen. Daarom is het zeer belangrijk om het product zo weinig mogelijk in te ademen of per ongeluk af te slikken tijdens het sproeien. Zet ze zeker buiten het bereik van jouw kinderen.

Een ander probleem is dat zuiveringsstations geen pesticiden uit het water zuiveren.
Het is technisch zeer moeilijk en duur om pesticiden uit het drinkwater te verwijderen. Hoe meer pesticiden, hoe hoger de drinkwaterfactuur.

Tips bij gebruik van pesticiden

Aankoop

  • Liefst kleine verpakkingen, het product is beperkt houdbaar.
  • Bij voorkeur producten die biologisch gemakkelijk afbreekbaar zijn.
  • Bij voorkeur geen poeders, om verstuiving bij het openen te vermijden.
  • Voor elk schadelijk organisme is er een specifiek product. Houd hier rekening mee.
  • Geschikt materiaal en bescherming zoals speciale handschoenen en beschermkap.

Voor je begint

  • Lees de bijsluiter aandachtig.

Bereiding

  • Gebruik niet meer of vaker dan nodig. 
  • Bereid niet teveel, zodat je geen overschotten moet weggooien.
  • Als je een erg schuimend middel gebruikt, vul het sproeitoestel dan niet volledig (morsen).
  • Leg dopjes of afsluitstrips niet ongespoeld op de grond.
  • Los je product eerst op in een kleine hoeveelheid water en roer goed zodat alles oplost.
  • Draag veiligheidskledij (let op met blote handen en benen).
  • Gebruik geen producten na de houdbaarheidsdatum.

Toepassing

  • Spuit niet bij nat weer, het product kan gewoon wegspoelen.
  • Spuit op het minst warme moment van de dag voor meer doeltreffendheid.
  • Sproei niet op naakte bodem, maar enkel op het groeiende onkruid.
  • Vermijd dat er bij het sproeien een nevel ontstaat.
  • Sproei vooral niet bij afvoeren: rioolputjes, straatkolken, beken. 

Opruiming

  • Spoel 3 maal goed het sproeitoestel en de maatbekers uit op de al behandelde oppervlaktes.
  • Bewaar en sorteer de verpakking en resten op correcte wijze (Klein Gevaarlijk Afval op het containerpark). Laat zeker niets uitlekken in de afvoergoot of op verhardingen!
  • Als je de resten wil weggooien, breng ze dan naar het KGA (Klein Gevaarlijk Afval) op het containerpark. Gooi ze niet in jouw grijze zak of PMD-zak (ook geen lege verpakkingen).
  • Bevestig een zelfklever met doodshoofd, ook op gebruikte maatbekers en flesjes.

Bewaring

  • Goed gesloten, in de oorspronkelijke verpakking. Respecteer de houdbaarheidsdatum.

Alternatief: de natuurlijke middelen

  • Gebruik bodembedekkers om de onkruidgroei te verminderen, bijvoorbeeld maagdenpalm.
  • Verwijder het onkruid handmatig: met een onkruidborstel, hogedrukreiniger of onkruidbrander.
  • Bestrijd het ongedierte met zijn natuurlijke vijand, bijvoorbeeld lieveheersbeestjes tegen bladluizen.

Meer info

Campagne van de Vlaamse Milieumaatschappij ‘Zonder is gezonder’
Vereniging voor Ecologisch Leven en Tuinieren