Volgens de huidige regelgeving moeten schadelijders binnen een termijn van zestig dagen na het schadelijke weerfenomeen zelf melding maken van de geleden schade. Gemeenten kunnen dus niet langer meldingen voor schadelijders doen met het oog op de eventuele erkenning van een weersverschijnsel als ramp. Gemeenten kunnen wel nog eigen schade aan hun domein melden. Per schadelijk weersverschijnsel kan elke getroffene maar één melding doen van de geleden schade. Bij de schademelding hoeven geen bijlagen gevoegd te worden. Meer informatie over de melding van schade vindt u op de website van het VRF. Een schademelding is geen aanvraag voor een tegemoetkoming van het VRF. Een aanvraagdossier kan pas ingediend worden nadat een schadelijk weerfenomeen als ramp erkend is.
Het VRF onderzoekt de geregistreerde meldingen en toetst die af aan de financiële en wetenschappelijke erkenningscriteria. Zo wordt er ook advies gevraagd aan instellingen zoals het KMI, de VMM, het WL en de KSB afhankelijk van het weersverschijnsel. Als voldaan is aan de erkenningscriteria, legt het VRF een dossier voor eventuele erkenning voor aan de Vlaamse Regering.
De erkenning van een weersverschijnsel als ramp wordt vastgelegd in een erkenningsbesluit van de Vlaamse Regering. Dat erkenningsbesluit wordt gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad en op de website van het VRF.
Schadelijders moeten een aanvraag indienen voor het einde van de derde maand die volgt op de maand waarin het erkenningsbesluit in het Belgisch Staatsblad gepubliceerd is. De aanvraag kan het best ingediend worden via het e-loket op de website van het VRF. Het is belangrijk dat de schadelijders de geleden schade omstandig beschrijven en een gedetailleerde raming van de schade opmaken. Ze moeten bij de aanvraag ook alle relevante documenten voegen die de schade kunnen verduidelijken en staven.
Bij algemene schade komen goederen die verzekerd kunnen worden via een brandpolis eenvoudige risico’s niet in aanmerking voor een tegemoetkoming. Meer informatie vindt u op de website van het VRF.
Sinds het decreet van 5 april 2019 in werking is getreden, valt landbouwschade ook onder de bevoegdheid van het VRF. Om een tegemoetkoming voor landbouwschade te kunnen aanvragen, is het bij sommige weerschijnsels vereist dat een brede weersverzekering afgesloten is. Meer informatie vindt u op de website van het VRF.
Om een tegemoetkoming voor landbouwschade aan te vragen bij het VRF, is het sinds 1 januari 2020 niet meer vereist dat de commissie tot vaststelling van schade aan teelten de schade vaststelt. Het is bijgevolg niet meer verplicht het proces-verbaal van de gemeentelijke commissie bij de aanvraag te voegen. Als het proces-verbaal toch bij de aanvraag gevoegd wordt, is het een van de documenten op basis waarvan de omvang van de schade zal worden bepaald. Het VRF neemt niet deel aan vaststellingen van de gemeentelijke commissie en is niet bevoegd voor de vorm of de inhoud van de processen-verbaal van de gemeentelijke commissie.
De hevige regenval van 5 juni en 6 juni 2022 is in zes Vlaamse gemeenten als ramp erkend. Dat is bepaald in het besluit van de Vlaamse Regering van 27 oktober 2023, gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad op 10 november 2023. Inwoners van de gemeenten die geografisch afgebakend zijn in dat erkenningsbesluit, kunnen een tegemoetkoming aanvragen voor schade die veroorzaakt is door die hevige regenval. Het gaat om de volgende gemeenten: Gingelom, Heusden-Zolder, Houthalen-Helchteren, Landen, Lievegem en Zoutleeuw. De uiterste datum om de aanvraag van een tegemoetkoming in te dienen is 29 februari 2024.
Er is nog geen beslissing genomen over de erkenning als ramp van de recente wateroverlast. Het is belangrijk dat schadelijders binnen een termijn van zestig dagen melding maken van de geleden schade. Meer informatie over de melding van schade staat op de website van het VRF.
De procedure voor de erkenning van een weersverschijnsel als ramp is bepaald in het decreet van 5 april 2019 en het besluit van de Vlaamse Regering van 30 oktober 2020.